بذر کرفس راد

گیاهشناسی کرفس

کرفس گیاهی بوته‌ای و ۲ ساله است که ارتفاعی بین ۲۰ تا ۶۰ سانتی‌متر دارد. ساقه‌های آن منشعب هستند و از خانواده چتریان می‌باشد. قسمت‌های مختلف گیاه، از جمله میوه و سایر اجزای گیاه، قابل استفاده هستند.

• گل‌ها: گل‌های کرفس کوچک، سفید رنگ و به شکل چتر مرکب هستند که در انتهای ساقه گل‌دهنده ظاهر می‌شوند.
• ریشه: کرفس ریشه‌ای راست به طول ۶ تا ۷ سانتی‌متر و به قطر ۱.۵ سانتی‌متر دارد. از اطراف ریشه، ریشه‌های جانبی و از قسمت انتهایی آن، ساقه‌های توخالی شیاردار و عاری از کرک خارج می‌شود.
• برگ‌ها: برگ‌های این گیاه شفاف و کمی ضخیم هستند و از ۳ تا ۷ برگچه لوزی‌شکل و دندانه‌دار تشکیل شده‌اند. برگ‌ها معطر می‌باشند.

نیازهای اکولوژیکی کرفس

1. آب و هوا: بهترین عملکرد کرفس در مناطقی با آب و هوای معتدل و گرم، حدود ۱۸ درجه سانتی‌گراد، به دست می‌آید. این گیاه در مرحله رویشی به دمای پایین و در مرحله تولید بذر به دمای بالا نیاز دارد.
2. نوع خاک مورد کشت بذر کرفس:
   • مناسب‌ترین خاک برای کشت بذر کرفس، خاک‌های هوموسی است.
   • خاک‌های نیمه‌سنگین و سنگین عمیق با مواد عالی، برتری بیشتری نسبت به خاک‌های سبک برای کشت بذر کرفس دارند.
3. PH خاک: مناسب‌ترین pH خاک برای کرفس بین ۶ تا ۷.۵ است.
4. رطوبت خاک: خاک باید همواره مرطوب باشد؛ زیرا کرفس به خشکی خاک حساس است.

انواع کرفس

• دیررس: در مناطقی با زمستان‌های ملایم رشد می‌کند.
• بهاره یا زودرس: در مناطقی با تابستان‌های خنک مناسب است.
• تابستانه یا متوسط: در مناطقی با پاییز طولانی رشد خوبی دارد و ساقه گل‌دهنده تولید می‌کند.

کاشت بذر کرفس

تکثیر کرفس: کرفس از طریق بذر تکثیر می‌شود. مراحل کاشت به شرح زیر است:

1. کاشت بذر کرفس:
   • بذرها ابتدا در خزانه پاشیده می‌شوند و پس از آن نشای به‌دست‌آمده به زمین اصلی منتقل می‌شود.
   • بذر کرفس بسیار ریز است و مرطوب کردن بذر قبل از پاشیدن به جوانه‌زنی آن کمک می‌کند. برای این کار:
     • بذرها را با آب خیس کرده و پس از ۴ تا ۵ روز که ریشه‌چه به اندازه ۲ میلی‌متر ظاهر شد، با دقت در بستر خزانه پاشیده می‌شود.
   • بذر کرفس از گروه بذرهای نوری است، بنابراین پاشیدن بذر باید سطحی باشد.
2. شرایط خزانه:
   • دمای خزانه:
     • ابتدا باید ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتیگراد باشد.
     • پس از جوانه‌زنی، حداقل دمای خزانه باید ۱۲ درجه سانتیگراد باشد.
   • بذر باید در خزانه به‌صورت دستپاژ یا خطی با فاصله ۱۵ سانتی‌متر از یکدیگر پاشیده شود.
   • مقدار بذر لازم برای هر متر مربع ۵ گرم است و به‌طور کلی برای یک هکتار حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ گرم بذر مورد نیاز است.
3. پرورش نشا:
   • زمان پرورش: مدت زمان پرورش نشا در خزانه دو ماه است.
   • پس از یک ماه، زمانی که برگ‌های اولیه ظاهر شد، باید نشاها را به فاصله ۵ در ۵ سانتی‌متر تنک کرد. این کار باعث می‌شود که هنگام خارج کردن نشاها از خزانه، ریشه‌ها بهتر رشد کنند و ریشه‌های جانبی بیشتری تولید شود.
4. انتقال به زمین اصلی:
   • باید دقت شود که دمای زمین اصلی تفاوت زیادی با دمای خزانه نداشته باشد. در غیر این صورت، اگر نشاها در محیطی با دمای پایین‌تر از خزانه رشد کنند، ممکن است ساقه گل‌دهنده به سرعت ظاهر شده و گیاه به گل و بذر برود.
5. کشت مکانیزه:
   • در کشت‌های مکانیزه، فاصله ردیف‌ها در زمین اصلی ۵ سانتی‌متر و فاصله بوته‌ها ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود.
6. مدت زمان خزانه‌گیری:
   • در کشت‌های اولیه، مدت زمان خزانه‌گیری ۴ هفته در خزانه اول و ۶ هفته در خزانه دوم است.
   • برای کشت‌های مراحل بعدی، این مدت به ۵ تا ۶ هفته کاهش می‌یابد.
7. وزن نشاها و برگ‌ها:
   • وزن نشاها باید حداقل ۵ گرم باشد.
   • نشاها باید سه تا پنج برگ داشته باشند.

مقاوم‌سازی نشاها

• دمای خزانه برای نشاهای جوان باید بالای ۱۶ درجه سانتی‌گراد باشد.
• برای مقاوم‌سازی گیاه:
  • باید نشاها را به محیط بیرون عادت داد. این کار از طریق برداشتن پوشش پلاستیکی از روی خزانه یا باز کردن تدریجی درب‌های ورودی و خروجی گلخانه انجام می‌شود.
  • همچنین برای چند روز باید از آبیاری نشاها خودداری کرد.

مرحله زایشی کرفس 

• دمای موثر در این مرحله بین ۴ تا ۱۴ درجه سانتی‌گراد است.
• سرمای پایین پس از جوانه‌زنی بذر می‌تواند باعث گلدهی کرفس شود.
• در کشت‌های اوایل سال که گیاهان با سرمای زیاد مواجه هستند، دمای خزانه باید بالاتر از ۱۶ تا ۱۸ درجه سانتی‌گراد نگه‌داشته شود.

برداشت کرفس

علائم ظاهری رسیدگی کرفس عبارتند از:

1. تغییر رنگ برگ‌های مرکزی: برگ‌های مرکزی از سبز به سبز روشن تغییر رنگ می‌دهند.
2. رشد دم برگ‌ها: دم برگ‌ها به طور قوی رشد می‌کنند، که قسمت عمده‌ای از مصرف تغذیه گیاه را تشکیل می‌دهند.
3. تشکیل دسته کاملی از دمبرگ‌ها: زمانی که دسته کاملی از دمبرگ‌ها ایجاد شود، می‌توان برداشت را آغاز کرد.

روش‌های برداشت کرفس

• سطح کوچک: برداشت کرفس در سطح کوچک با استفاده از چاقوی دسته بلند انجام می‌شود که گیاه را چند سانتی‌متر از خاک قطع می‌کند.
• سطح بزرگ: در سطح‌های بزرگتر، می‌توان از ماشین‌های مخصوص برداشت کرفس استفاده کرد.

نکات مهم:

• هرچند که برداشت کرفس در هر مرحله از رشد ممکن است، اما توصیه می‌شود که محصول را تا زمانی که بوته به اندازه کافی رشد نکرده است، برداشت نکنید.