تره و تاریخچه آن
تره یکی از گیاهانی است که تاریخچهای جذاب و ریشههای عمیق در فرهنگهای مختلف دارد. در اروپا به این گیاه نامهایی مانند سیر پهن برگ یا تره فرنگی وحشی دادهاند که به ظاهر و ویژگیهای خاص آن اشاره دارد. این گیاه که در ایران به عنوان تره ایرانی شناخته میشود، اصالتاً بومی مناطق اروپا، غرب آسیا، و شمال آفریقا است.
واژهشناسی نام این گیاه جالب است؛ تره از ترکیب دو واژه یونانی Ampelo (به معنی انگور) و Prason (به معنی تره) گرفته شده است. این ترکیب به یک حقیقت تاریخی اشاره دارد: تره در گذشته در باغهای انگور به صورت علف هرز رشد میکرده است.
امروزه تره در بسیاری از نقاط جهان، از جمله شمال آمریکا، انگلستان، جنوب کانادا و برخی کشورهای آسیایی کشت میشود و در رژیم غذایی و آشپزی بسیاری از فرهنگها جایگاه ویژهای دارد.
گیاهشناسی تره ایرانی
تره از جمله گیاهان خوراکی است که در دسته سبزیها قرار میگیرد و به دلیل رنگ سبز تیره و ظاهر خاصش در بسیاری از آشپزیها و رژیمهای غذایی جایگاه ویژهای دارد.
ویژگیهای ظاهری تره ایرانی
برگهای تره ایرانی به شکل نوارهای بلند و باریک هستند که از ریشه گیاه آغاز شده و در طول خود شکافهایی دارند. این برگها معمولاً خمیده و افتاده بوده و به رنگ سبز تیره دیده میشوند. در بخش پایینی تره ایرانی، ساقه سفید رنگی وجود دارد که به یک پیاز کوچک درون خاک ختم میشود.
ویژگیهای گلدهی تره فارسی
گلهای تره فارسی به صورت گروهی و مجتمع در انتهای ساقه گلدهنده تشکیل میشوند. این گلها به شکل یک گلوله مدور هستند و هر گل به رنگ سفید مایل به سبز یا صورتی کمرنگ دیده میشود. از این گلها، دانههای سیاه و ناصاف تولید میشود که برای تکثیر گیاه استفاده میشوند.
دوره رشد تره
تره گیاهی دو ساله و پایا است که در شرایط مناسب میتواند برای مدت طولانی رشد کند.
انواع تره
- تره تابستانه: این نوع کوتاهتر و نازکتر است و در فصل تابستان رشد میکند.
- تره فرنگی: نوعی زمستانه است که برگهای پهن و بلندی دارد و میتواند تا یک متر ارتفاع داشته باشد.
کاشت تره
تره گیاهی چند ساله است که پس از سه سال بوته آن مسن شده و برگهای آن از لطافت میافتد. تکثیر آن از طریق بذر است که در اوایل بهار یا اوایل پاییز کشت میشود. بذر آن را به صورت خطی یا دست پاش میکارند. ضخامت خاک روی بذر تره فارسی نباید بیش از یک سانتیمتر باشد و خاک تا سبز شدن بذر باید مرطوب نگه داشته شود. فاصله دو بوته روی خطوط کشت ۲ تا ۳ سانتیمتر است و هر سه تا چهار هفته یک بار برگها را از سوی سطح خاک با فاصله ۲ تا ۳ سانتیمتری قطع میکنند.
در مناطق معتدل بذر تره ایرانی را در پاییز و بهار پس از سرما مستقیم در محل اصلی کشت میکنند. در مناطق گرمسیر، کشت آن در پاییز انجام میشود. کشت تره به طریق ترتیب به شیوه دست پاش، خطی یا روی پشته با جوی کم عمق انجام میگیرد. فاصله بوتهها بین ۲ تا ۳ سانتیمتر و فاصله خطوط ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر در نظر گرفته میشود. افزودن کود شیمیایی به طور سرک و کلتیواتور زدن بین خطوط ضروری میباشد.